Sở KH-CN cho biết, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 4 doanh nghiệp được công nhận doanh nghiệp KH-CN. Đó là, Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc, Công ty TNHH Sản xuất và thương mại Hoàng Long Vina, Công ty CP Đầu tư và phát triển công nghệ iNUT, Công ty CP VinaCrab. So với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, số lượng doanh nghiệp KH-CN như vậy là rất khiêm tốn. 
Doanh nghiệp khoa học - công nghệ còn quá ít 
Doanh nghiệp KH-CN đang đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động, hiệu quả sản xuất. Việc các doanh nghiệp chủ động ứng dụng KH-CN vào sản xuất được coi là thước đo để các doanh nghiệp nhìn nhận, tìm ra sự khác biệt trong nội tại cơ cấu, hoạt động của mình trước và sau khi ứng dụng KH-CN. 
Theo bà Lê Thị Thu Thủy, Phó Trưởng phòng quản lý KH-CN (Sở KH-CN), hiện nay doanh nghiệp KH-CN ở Phú Yên rất ít, chỉ đếm trên đầu ngón tay. Đa phần doanh nghiệp KH-CN mới bước chập chững trong lĩnh vực mới, hoạt động còn nhiều khó khăn. Đơn cử như Công ty CP Đầu tư và phát triển công nghệ iNUT đã thực hiện nhiệm vụ KH-CN không sử dụng ngân sách Nhà nước: “Xây dựng và phát triển nền tảng kết nối vạn vật Inut Platform”. Kết thúc nhiệm vụ, doanh nghiệp đã thu được các sản phẩm như iNUT PLC, iNUT sensor, iNUT Monitoring, iNUT Control, iNUT Transportation, iNUT Smart Cities, iNUT MNC, Inut Manufacturing, Inut Oil-Gas-Mining, iNUT Smart Buildings… Dù được nhiều tỉnh, thành tin tưởng, đặt hàng, song do nguồn vốn có hạn nên hoạt động sản xuất của công ty vẫn dừng lại ở mức nhỏ lẻ, chưa thể đầu tư dây chuyền sản xuất hàng loạt, lợi nhuận thu được thấp. 
Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất giống, nuôi trồng thủy sản. Năm 2014, công ty đã thực hiện nhiệm vụ KH-CN không sử dụng ngân sách Nhà nước: “Mô hình ương tôm giống thẻ chân trắng Đắc Lộc Green House”. Kết thúc dự án, doanh nghiệp đã nghiên cứu ứng dụng thành công quy trình ương tôm thẻ chân trắng trong nhà lưới theo công nghệ Đắc Lộc. Đây là quy trình công nghệ đã được ghi danh vào Sách vàng sáng tạo Việt Nam 2017. 
Với những thành quả đạt được, Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc được Bộ NN-PTNT công nhận Doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với lĩnh vực hoạt động sản xuất giống và nuôi tôm công nghiệp; được Sở KH-CN tỉnh Phú Yên cấp chứng nhận Doanh nghiệp KH-CN và được UBND tỉnh Phú Yên công nhận là Vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao cùng nhiều giải thưởng danh giá từ các cơ quan, ban ngành khác… 
“Quan tâm đầu tư ứng dụng công nghệ cao vào quy trình sản xuất là tiền đề giúp doanh nghiệp tạo ra những mô hình nuôi bền vững, góp phần đưa ngành Nuôi trồng thủy sản phát triển theo hướng hiện đại, quy mô, đồng bộ, chất lượng và hiệu quả. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp KH-CN là rất cần nguồn vốn để mở rộng sản xuất. Vì vậy, chúng tôi cần sự hỗ trợ từ cơ quan Nhà nước để có thể tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi lãi suất thấp”, ông Lê Hữu Tình, Phó Giám đốc Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc, chia sẻ. 
Cần tạo môi trường thuận lợi 
Theo ông Dương Bình Phú, Giám đốc Sở KH-CN, ưu tiên hàng đầu hiện nay là khơi thông các nguồn lực để đầu tư cho doanh nghiệp KH-CN và đổi mới sáng tạo, nhất là phát huy nguồn nội lực từ chính doanh nghiệp nhằm tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Do vậy, hệ thống chính sách pháp luật về doanh nghiệp KH-CN đang từng bước được hoàn thiện, đặc biệt là Nghị định 13 được Chính phủ ban hành tháng 3/2019. Theo đó, điều kiện, thủ tục cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp KH-CN nhanh chóng, đơn giản hơn theo cơ chế hậu kiểm; căn cứ công nhận được mở rộng hơn về phạm vi lĩnh vực công nghệ và về loại hình kết quả nghiên cứu do tư nhân đầu tư nghiên cứu phát triển. Cơ chế ưu đãi cũng đã rõ ràng, minh bạch hơn như: miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm đầu, giảm 50% trong 9 năm tiếp theo và hưởng thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong suốt thời gian có hiệu lực của giấy chứng nhận doanh nghiệp KH-CN. Các doanh nghiệp KH-CN còn được miễn lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sử dụng đất, được sử dụng thiết bị nghiên cứu tại các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia và một số ưu đãi khác... 
Cũng theo ông Dương Bình Phú, ưu đãi về chính sách đã có nhưng như thực tế đã nêu ở trên, số lượng doanh nghiệp KH-CN ở Phú Yên chưa nhiều. Vì vậy, trong thời gian đến, để hỗ trợ, tạo môi trường cho doanh nghiệp KH-CN phát triển, Sở KH-CN sẽ tiếp tục đề xuất các giải pháp cụ thể hơn như miễn giảm tiền thuê đất cho doanh nghiệp để phát triển kết quả sản phẩm thuộc danh mục đã được cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp KH-CN. Đồng thời, xây dựng chính sách để doanh nghiệp KH-CN dễ dàng thương mại hóa sản phẩm, cạnh tranh và có ưu thế hơn các sản phẩm cùng loại khác. 
“Sở sẵn sàng hỗ trợ, tư vấn hồ sơ thành lập doanh nghiệp KH-CN cho các đơn vị có nhu cầu cũng như đơn giản hóa thủ tục thành lập doanh nghiệp KH-CN. Đơn vị tiếp tục thực hiện các chương trình, kế hoạch thực hiện đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025 và Quyết định 28 của UBND tỉnh Phú Yên hỗ trợ ươm tạo, phát triển doanh nghiệp KH-CN. Đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực tự chủ của tổ chức KH-CN công lập. Qua đó tuyên truyền, thúc đẩy việc thành lập doanh nghiệp KH-CN đối với các đơn vị, doanh nghiệp có đủ điều kiện”, ông Dương Bình Phú cho hay.