Phát biểu khai mạc Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 19 (ASEAN 19) sáng nay 17/11 tại Bali - Indonesia, Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Youdhoyono đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ, hiệu quả của các nước thành viên Hiệp hội cùng với nước Chủ tịch Indonesia thúc đẩy tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN trên ba trụ cột tiếp tục đạt nhiều thành tựu có ý nghĩa trong năm 2011.

Tổng thống Youdhoyono cũng đánh giá cao sự hợp tác và tham gia của các nước vì thành công của Đại hội thể thao Đông Nam Á lần thứ 26 (Sea Games 26) do Indonesia làm chủ nhà.
 

Đề cập các nội dung thảo luận, Tổng thống Youdhoyono đề nghị với truyền thống, động lực, khả năng và quyết tâm của các nước ASEAN, cùng những điều kiện nội tại và quốc tế hiện nay, Hội nghị cấp cao ASEAN 19 và các Hội nghị liên quan từ ngày 17-19/11 tại Bali cần tập trung thảo luận năm vấn đề cơ bản như sau:
 

Thứ nhất, ASEAN cần tiếp tục triển khai mạnh mẽ các bước đi cụ thể nhằm đẩy mạnh xây dựng Cộng đồng ASEAN trên ba trụ cột một cách tổng thể và cân bằng, đảm bảo ngày càng nhiều kế hoạch được hoàn thành trước năm 2015, vì một Cộng đồng ASEAN hướng về nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.
 

Thứ hai, ASEAN cần đảm bảo tăng trưởng kinh tế của khu vực theo hướng bền vững và củng cố khả năng ứng phó của ASEAN trước những biến động về kinh tế-tài chính quốc tế, trở thành một bộ phận của các giải pháp xử lý những biến động, khủng hoảng đó, đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng cân bằng của kinh tế thế giới.
 

Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN cần được triển khai hiệu quả nhằm mang lại cơ hội trao đổi thương mại, đầu tư, giao lưu giữa các nước, đảm bảo mọi người dân được hưởng lợi từ sự hội nhập và tăng trưởng.
 

Thứ ba, ASEAN phải đảm bảo vai trò trung tâm, lãnh đạo trong xây dựng, vận hành các cấu trúc, cơ chế hợp tác khu vực hiện hữu như ASEAN +, ARF hay EAS. Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 6 (EAS-6) sẽ thảo luận, xác định những nguyên tắc về các mối quan hệ cùng có lợi làm cơ sở cho thái độ ứng xử của các nước thành viên, vì hòa bình, ổn định và phát triển chung.
 

Thứ tư, ASEAN cần đảm bảo duy trì an ninh, ổn định khu vực ở khu vực Đông Nam Á và Đông Á thông qua các sáng kiến, cơ chế và đóng góp cụ thể. ASEAN đã và đang tăng cường năng lực xử lý khủng hoảng, xung đột nội khối, cũng như tạo môi trường thuận lợi cho đối thoại giữa các nước có tranh chấp, xung đột.
 

Những minh chứng thuyết phục cho các nỗ lực chung nói trên là tiến trình giải quyết tranh chấp biên giới giữa Thái Lan và Campuchia, việc ASEAN và Trung Quốc nhất trí về quy tắc hướng dẫn thực thi Tuyên bố về ứng xử của các bên trên biển Đông (DOC), hay việc năm quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân nhất trí tiến hành tham vấn trực tiếp với ASEAN về sự tham gia Hiệp ước khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ).

Thứ năm, ASEAN đồng thời phải tăng cường vị trí vai trò trên trường quốc tế. ASEAN đang và sẽ phát huy vai trò tích cực trong xử lý những vấn đề an ninh và phát triển chung của thế giới. Tổng thống Youdhoyono tin tưởng rằng Tuyên bố Bali về “Cộng đồng ASEAN trong cộng đồng toàn cầu của các quốc gia” được thảo luận và thông qua tại Hội nghị lần này sẽ là cơ sở và kim chỉ nam để ASEAN khẳng định vị trí trong các vấn đề toàn cầu.