Nguy kịch vì... quá sợ COVID
 
Bà L (SN 1967, ở TP Tuy Hòa) bán bún tại chợ Tuy Hòa, tiếp xúc với nhiều người, ít khi mang khẩu trang. Hàng ngày, chồng bà giao bún ở bến xe phường 4 và các quán vỉa hè.
 
Chiều 28/6, cùng các tiểu thương ở chợ Tuy Hòa, bà L được lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc COVID-19. Hôm sau bà ở nhà vì chợ Tuy Hòa đã tạm dừng hoạt động để phòng, chống dịch bệnh. Ngày 4 và 5/7, bà L có triệu chứng ho, nhức mỏi; uống thuốc tây thì thấy đỡ. Trong 2 ngày tiếp theo, bà ở nhà. Sáng 9/7, bà L cảm thấy mệt mỏi, khó thở, ăn uống kém. Đến khuya, bệnh nhân khó thở, được đưa đến Bệnh viện Đa khoa Phú Yên cấp cứu.
 
ThS-BS Trần Anh Dũng, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Phú Yên, cho biết: Bệnh nhân vào Khoa Cấp cứu khoảng 23 giờ 40 ngày 9/7. Bệnh nhân bị viêm phổi, suy hô hấp nặng; test nhanh âm tính với SARS-CoV-2. Với tình trạng nguy kịch và kết quả test nhanh âm tính, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc. Từ yếu tố dịch tễ liên quan đến ổ dịch chợ Tuy Hòa và biểu hiện viêm phổi, suy hô hấp nặng, Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc nghi ngờ bệnh nhân mắc COVID-19, dù test nhanh sàng lọc cho kết quả âm tính. Khoa xử trí theo tình huống đây là ca bệnh nghi ngờ và lấy mẫu xét nghiệm sinh học phân tử PCR, kết quả dương tính với SARS-CoV-2. Bệnh nhân được chuyển đến khu cách ly y tế điều trị bệnh nhân nhiễm COVID-19 trong bệnh viện.
 
Khi được hỏi vì sao để bệnh diễn tiến nặng, nguy kịch mới đến bệnh viện, người thân nói rằng bệnh nhân sợ bị lây nhiễm COVID-19!
 
Hệ quả của nỗi lo quá mức này là bệnh nhân tự điều trị khi có những dấu hiệu bệnh viêm đường hô hấp, đến lúc nguy kịch mới nhập viện, và những người thầy thuốc Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc phải chạy đua với thời gian để cấp cứu bệnh nhân, nhưng đã quá muộn. Ngày 12/7, bệnh nhân tử vong.
 
Báo cho y tế cơ sở thay vì tự điều trị 
Bệnh nhân L không phải là trường hợp duy nhất tự điều trị các triệu chứng tại nhà, sau đó được phát hiện nhiễm SARS-CoV-2. Bệnh nhân S (SN 1963, ở TP Tuy Hòa, có nguồn lây từ chợ phường 7) bị sốt, ho, mệt mỏi từ ngày 29/6, đã đến một nhà thuốc mua thuốc uống. Sau một ngày uống thuốc không thấy đỡ, bệnh nhân bèn gọi con gái nhờ mua thuốc mang đến… Sáng 7/7, bệnh nhân đến Bệnh viện Y học cổ truyền Phú Yên để khám bệnh. Test nhanh có kết quả nghi ngờ nhiễm SARS-CoV-2, bệnh nhân được cách ly tại phòng đệm của bệnh viện này. Đến 21 giờ cùng ngày, kết quả xét nghiệm khẳng định dương tính với SARS-CoV-2, bệnh nhân được cách ly, điều trị tại Bệnh viện dã chiến Đông Hòa. 
Bệnh nhân L (SN 1994, ở huyện Phú Hòa) có triệu chứng đau họng từ ngày 2-3/7, đã đến nhà một y tá để mua thuốc uống. Ngày 5/7, bệnh nhân đến nhà y tá để mua thuốc cho mẹ. Chiều cùng ngày, bệnh nhân đưa mẹ đến Trung tâm Y tế huyện Phú Hòa để chữa bệnh; hai mẹ con được phát hiện dương tính với SARS-CoV-2. 
Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng sự kiện y tế công cộng (Bộ Y tế), có hơn 60% trường hợp mắc COVID-19 không có triệu chứng, được phát hiện qua truy vết, xét nghiệm. Dù vậy, sốt vẫn là một dấu hiệu quan trọng. Đây sẽ là các ca “chỉ điểm” nếu như người mắc COVID-19 và bị sốt đi đến cơ sở y tế để khám chữa bệnh, hoặc đến các quầy thuốc để mua thuốc. Ngoài việc khuyến nghị các bệnh viện hết sức cảnh giác với những trường hợp này, PGS-TS Trần Đắc Phu cũng khuyến nghị các quầy thuốc cần thực hiện nghiêm việc khai báo y tế, thông báo cho y tế cơ sở khi có người bị sốt đến mua thuốc. 
Bộ Y tế cũng đã có công điện về việc tăng cường sàng lọc, rà soát, xét nghiệm nhanh ca bệnh COVID-19 nghi ngờ tại cơ sở y tế, phòng khám và nhà thuốc trên địa bàn. Bộ yêu cầu tăng cường rà soát, sàng lọc kỹ tất cả các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh có dấu hiệu ho, sốt, cảm cúm... đến khám bệnh tại các cơ sở y tế, phòng khám và mua thuốc tại các nhà thuốc trên toàn quốc; yêu cầu khai báo y tế, đo thân nhiệt, khai thác thông tin dịch tễ của người đến khám và người cần dùng thuốc… Các phòng khám (công và tư), nhà thuốc cần thực hiện khai báo y tế đầy đủ và cung cấp thông tin ngay cho cơ quan quản lý để kịp thời theo dõi các trường hợp nghi ngờ…; tổng hợp thông tin khai báo y tế, báo cáo số lượng người đến khám có các dấu hiệu nghi ngờ và người mua các loại thuốc ho, hạ sốt, cảm cúm... trên phần mềm kê đơn thuốc quốc gia donthuocquocgia.vn, hoặc hệ thống báo cáo của Sở Y tế để kịp thời phát hiện, sàng lọc, truy vết. 
Tại Phú Yên, ngày 1/7, Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch COVID-19 tỉnh có công văn khẩn gửi Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch COVID-19 các huyện, thị xã, thành phố; các đơn vị trong ngành Y tế; các cơ sở khám chữa bệnh tư nhân và các cơ sở kinh doanh dược về việc tăng cường giám sát người sốt, ho, đau họng, cảm cúm, viêm đường hô hấp... 
Về phía người dân, theo bác sĩ Trần Anh Dũng, bà con cần tuân thủ nghiêm các biện pháp, khuyến cáo phòng chống dịch, trong đó có việc khai báo y tế đầy đủ, trung thực và chịu trách nhiệm trước pháp luật về lời khai của mình. 
“Khi có những bất thường về hô hấp, nghi nhiễm COVID-19 thì phải gọi điện báo với y tế địa phương để được tư vấn, hướng dẫn thực hiện các bước tiếp theo; không tự mua thuốc uống, không tự đi đến các cơ sở khám chữa bệnh”, bác sĩ Trần Anh Dũng khuyến cáo.