Để giúp người khuyết tật có cuộc sống thuận tiện hơn, 3 học sinh Trường THPT Trần Quốc Tuấn (huyện Phú Hòa) gồm Nguyễn Long Nhật, Lê Xuân Bách và Đinh Long Thưởng, cùng nhau mày mò nghiên cứu, sáng tạo ra sản phẩm robot AI FBM dành cho người khuyết tật mất khả năng nói, nhìn. 
Sản phẩm này nhằm giảm thiểu những rào cản, khắc phục một phần khó khăn cho người khuyết tật (NKT) trong hòa nhập cuộc sống, tiếp cận các dịch vụ xã hội, tự mình vận động mà không phải nhờ vả người khác.
Ý tưởng nhân văn 
Nhà nước và xã hội luôn nỗ lực cho mục tiêu bảo đảm quyền bình đẳng về cơ hội cũng như những quyền, lợi ích đặc thù của NKT, song NKT vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong sinh hoạt, làm việc, hòa nhập cộng đồng. Việc khiếm khuyết một phần cơ thể làm cho NKT rất khó làm tốt những công việc của mình. 
“Qua tìm hiểu, chúng em nhận thấy NKT mất khả năng nói, nhìn rất khó trong quá trình di chuyển, sinh hoạt, phải nhờ người thân chăm sóc. Điều này thôi thúc chúng em phải làm việc gì đó thật hữu ích giúp NKT mất khả năng nói, nhìn”, Long Nhật chia sẻ về ý tưởng của nhóm. 
Khi có ý tưởng, các em đã mạnh dạn đề xuất với thầy Phạm Phóng Viên, Bí thư Đoàn trường và được sự ủng hộ của thầy giáo hướng dẫn cùng ban giám hiệu nhà trường. Từ tháng 5/2024, các em bắt đầu thực hiện ý tưởng. 
“Khó khăn không kể hết nhưng thầy Viên luôn nhiệt tình sát cánh, ban giám hiệu nhà trường và gia đình ủng hộ, động viên tạo thêm động lực cho chúng em. Đặc biệt là khi có ý tưởng, chúng em đã tự hứa không được bỏ cuộc”, Xuân Bách nói. 
Hiện thực hóa thành sản phẩm hữu ích 
Trải qua nhiều lần lắp ráp thất bại, trung tuần tháng 6, sản phẩm robot AI FBM được hoàn thành gồm 2 phần chính là phần cứng và phần mềm. Phần cứng là khung nhựa giống hình người; phần mềm là các cảm biến siêu âm, cảm biến hồng ngoại, ăng ten hỗ trợ thu sóng điện thoại, bộ kích điện, vi xử lý Arduino… với tổng trọng lượng gần 1,5kg. 
Theo đó, robot AI FBM sẽ giúp NKT mất khả năng nói, nhìn nhận biết được chướng ngại vật khi qua đường, định vị GPS báo về cho người thân thông qua điện thoại. Đồng thời thông báo thời tiết sáng, tối giúp họ nắm rõ thời gian và giữ đồ đạc tư trang cá nhân có giá trị, cũng như có gắn camera hành trình lưu trữ thông tin theo hình thức video hình ảnh khi người sử dụng lưu hành để làm bằng chứng khi gặp sự cố; cảm biến giúp họ giới thiệu bản thân và một số đoạn ghi âm cần thiết. 
NKT mất khả năng nói, nhìn sẽ mang robot AI FBM khi di chuyển. Trong quá trình di chuyển khi phát hiện vật cản phía trước và hai bên cũng như xung quanh, cảm biến sẽ nhận tín hiệu gửi về vi xử lý Arduino. Vi xử lý Ardruino sẽ xử lý tín hiệu và đưa thông tin tới Module giải mã âm thanh để tiếp tục xử lý dữ liệu và kích điện phát ra âm thanh lưu sẵn trong thẻ nhớ, quá trình này diễn ra rất nhanh, không quá 1 giây giúp người sử dụng tiếp cận thông tin nhanh nhất có thể. Trường hợp người sử dụng chẳng may té ngã, robot sẽ phát ra âm thanh kêu cứu, sau 10 giây vẫn chưa đứng dậy, robot AI FBM sẽ gọi về số điện thoại người thân đã cài đặt sẵn. 
“Robot AI FBM được cài đặt sẵn 3 số điện thoại người thân của NKT. Nếu không gọi được số thứ nhất sẽ chuyển sang số thứ hai và thứ ba. Sau cuộc thoại, robot tiếp tục gửi tin nhắn cảnh báo. Khi trời tối, robot sẽ phát ra âm thanh cảnh báo người dùng biết. Ngoài ra, cảm biến điện dung cũng kêu gọi sự giúp đỡ cho NKT khi họ qua đường bằng cách gửi dữ liệu về vi xử lý Arduno và sẽ cung cấp nguồn cho loa hoạt động”, Long Nhật giải thích thêm về hoạt động của robot. 
Thầy giáo hướng dẫn Phạm Phóng Viên chia sẻ, robot AI FBM là sản phẩm xuất phát từ nhu cầu thực tiễn đời sống. Hiện sản phẩm này được thầy và trò tham gia dự thi cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên – nhi đồng tỉnh Phú Yên lần thứ 9 (năm học 2023-2024) và tiếp tục hoàn thiện hơn nữa các tính năng ưu việt của sản phẩm. Bên cạnh đó, cả thầy và trò rất mong muốn nhận được sự hỗ trợ của các nhà hảo tâm, doanh nghiệp để phát triển và nhân rộng sản phẩm, giúp người NKT vơi bớt khó khăn trong cuộc sống. 

VĂN TÀI
Nguồn: Báo Phú Yên